معرفی دستگاه آمالگاماتور

آمالگاماتور دندانی یکی از تجهیزات دندانپزشکی مهم است که در دندانپزشکی برای ترکیب مواد ترمیمی مانند کپسول های آمالگام نقره و گلاس آینومر استفاده می شود. آلیاژهای دندانی، مانند آمالگام یا انواع مواد پرکننده، باید با استفاده از ترکیبات از پیش تعیین شده در یک نسبت خاص مخلوط شوند. می توان با استفاده از آمالگاماتور دندان، اجزای جداگانه را به مقدار لازم پیش دوز کرد. در نتیجه کاربر مستقیماً با اجزای تشکیل دهنده آمالگام در تماس نیست. این یک مزیت بزرگ در مورد آمالگام ها است، که ممکن است شامل کنترل جیوه سمی باشد. علاوه بر این، میکسرهای کپسولی خودکار امکان اختلاط سریع اجزا را فراهم می کند تا زمان کافی برای استفاده در دسترس باشد و بیمار مجبور نباشد برای مدت طولانی منتظر بماند. آمالگاماتور مدرن یک سیستم اختلاط کامپیوتری است که تحت کنترل یک ریزپردازنده کار می کند. این یک ترکیب دقیق، کنترل شده و سازگار را تضمین می کند.

نحوه عملکرد و مکانیک آمالگاماتور چگونه است؟

اجزای اصلی یک آمالگاماتور دندانپزشکی یک موتور الکتریکی سری و یک نگهدارنده برای دریافت کپسول با موادی است که باید برای تهیه ترکیب پرکننده مخلوط شوند. برای اطمینان از محافظت از خود، فرکانس اختلاط بالا و عملکرد پایدار، از تکنیک‌های ویژه vibration-dampening  استفاده می‌شود. عملکرد موتور باعث لرزش نگهدارنده و در نتیجه مخلوط شدن مواد پرکننده در کپسول می شود. موتور باید از نوع کم صدا باشد و فرکانس اختلاط بالا و عملکرد پایدار را ارائه دهد. دستگاه باید برای اختلاط کپسول هایی با مارک ها و مشخصات مختلف مناسب باشد. در آمالگاماتورها، محور آرمیچر موتور الکتریکی به دو طرف موتور گسترش می یابد. یک نگهدارنده کپسول به هر یک از انتهای شفت آرمیچر متصل می شود و دو نگهدارنده متحرک را قادر می سازد تا به طور مستقل دو مواد ترمیمی دندانی مختلف را با هم مخلوط کنند. نگهدارنده ها به طور مناسب به موتور الکتریکی متصل می شوند تا ضربات با طول های مختلف داشته باشند و به طور قابل توجهی یکدیگر را خنثی می کنند و در نتیجه لرزش آمالگاماتور را به حداقل می رسانند.

آمالگاماتورها سرعت و زمان لازم برای مخلوط شدن نوع آلیاژ دندانی متناسب با نوع آن، توصیه می کنند. هر چه سرعت بیشتر باشد، زمان پودرسازی کمتر می شود. معمولاً 10 تا 15 ثانیه برای تولید یک مخلوط همگن و یکنواخت کافی است. در حین کار، این ابزار ترمیمی، یک پوشش ایمنی را ایجاد می کند تا از ریختن هر یک از اجزای مخلوط کننده به خارج از دستگاه جلوگیری نماید. آمالگاماتور یا ادغام کننده هنگامی که درب جلو برای دسترسی به کپسول باز می شود، به طور خودکار غیرفعال می شود.

انواع آمالگاماتور

در حال حاضر انواع آمالگاماتورهای (ابزار ترمیمی) موجود در مطب دندانپزشکی عبارتند از:

1. ترکیبی یا هیبریدی: در این نوع پودر آمالگام در یک محفظه و جیوه در محفظه دیگر ریخته می شود. وقتی دستگاه را روشن می کنیم جیوه و پودر را با نسبت 80 درصد پودر و 20 درصد جیوه ترکیب می کند.

2. کپسولی: نوع دیگری از آمالگام وجود دارد که داخل کپسول های کوچک است. یک لایه نازک در این کپسول وجود دارد که جیوه را از پودر جدا می کند. این کپسول ها روی آمالگاماتورهای مخصوصی قرار می گیرند که به آمالگاماتور کپسولی معروف هستند. این نوع آمالگاماتور کاربرد بیشتری نسبت به انواع دیگر دارد. دراین مدل دستگاه، کپسول در محل استقرار گیره کپسول قرار می گیرد و تنظیم میزان پودر و جیوه امکان پذیر نخواهد بود زیرا شرکت سازنده مقدار واحد آمالگام و جیوه را مشخص نموده مانند ۱ واحد یا ۲ یا ۳ و غیره که در کپسول جاسازی شده و در نتیجه نیاز به تنظیم خاصی ندارد.

سوالات متداول

1. آمالگاماتور چیست؟

برای پر کردن دندان از موادی به نام آمالگام استفاده می شود. آمالگام حاوی جیوه، مس، نقره، قلع، سرب و غیره است. مشکل این است که جیوه در ترکیب با مواد دیگر به سرعت سفت می شود و خشک می شود، بنابراین آمالگام به صورت پودر بدون جیوه در دسترس است و زمانی که دندانپزشک نیاز به استفاده از آن داشته باشد، باید با جیوه ترکیب شود. از آمالگاماتور برای ترکیب آن و ایجاد خمیر همگن که شبیه به همزن است استفاده می شود.

2. آمالگام چیست؟

آمالگام دندانی مخلوطی از جیوه و آلیاژ پودری است که از نقره، مس و قلع تشکیل شده است که پرکننده سخت و بادوام و مقرون به صرفه ای را فراهم می کند. در واقع و به عبارت دیگر آمالگام دندانی مخلوطی از 50 درصد جیوه عنصری با آلیاژ فلزی است که عمدتاً حاوی نقره و قلع است. جیوه مایع با پودر آلیاژ به نسبت وزنی 1 به 1 مخلوط می شود.

3. آیا پر کردن دندان با  آمالگام بی خطر است؟

آمالگام دندان حاوی جیوه مایع است که سمی است. با این حال، اکثر مطالعات علمی هیچ ارتباطی بین پر کردن آمالگام و مسمومیت با جیوه پیدا نمی کنند.

4. کاربرد آمالگاماتور چیست؟

آمالگاماتورها برای تشکیل پرکننده های آمالگام برای درمان حفره های موجود در دندان ها استفاده می شوند. بنابراین، آن ها یکی از کاربردیترین تجهیزات ترمیمی دندانپزشکی بوده و در مطب هر دندانپزشکی یافت می شوند.

5. نحوه عملکرد دستگاه پودری و کپسولی (دو کاره) به چه صورت می باشد؟

در این نوع دستگاه میزان پودر آمالگام متفاوت است و پیچ تنظیم در کنار دستگاه قرار دارد اما میزان جیوه همواره ثابت است. هرچه پیچ تنظیم مثبت تر باشد، پودر بیشتر و پودر کمتر برای تنظیم منفی است. پس از هر بار استفاده از آمالگاماتور، از یک برس مخصوص برای تمیز کردن داخل لوله و درپوش آمالگاماتور استفاده می شود. قبل از اینکه پوشش لوله آمالگاماتور را به طور کامل متوقف کنید، مطمئن شوید که با دست تماس نداشته باشد. از قرار دادن آمالگاماتور در معرض نور خورشید خودداری کرده و هفته ای یک یا دو بار آمالگاماتور را زیر و رو کنید و سپس آن را در جای قبلی خود قرار دهید. در اثر لرزش دستگاه، پودر آمالگام در مخزن خود فشرده شده و مقدار پودر مورد نیاز در لوله ترکیبی آمالگاماتور عبور نمی کند که باعث کاهش پودر و اختلال در تنظیم دستگاه می شود.