سیلیکون تراکمی چیست؟

مواد قالبگیری تراکمی یا سیلیکون تراکمی پر مصرف ترین مواد قالبگیری در دندانپزشکی هستند، البته به غیر از آلژینات که از آن برای تهیه قالب اولیه و یا Study  Cast ارتودنسی استفاده می شود. این مواد بین 3 الی 7 روز پس از قالبگیری ثبات حجمی دارند و اگر در این فاصله کست گچی از قالب تهیه شود، بسیار مطمئن تر می باشند. این مواد در قالبگیری اگر درست مخلوط شده و استفاده شوند در پروتز ثابت و پارسیل و دنچر و همچنین تا حدودی ایمپلنت بسیار قابل قبول هستند. ماده سیلیکونی معمولاً برای تهیه تاج دندان، بریج، onlay و inlay استفاده می شود. در برخی موارد، برای ایجاد قالب در فرآیند آماده ‌سازی پروتزهای کامل استفاده می‌شود. سیلیکون های تراکمی نسبت به سیلیکون های افزایشی سطح چگالی و setting متفاوتی دارند، بنابراین باید از تکنیک دو مرحله ای استفاده شود. آن ها سیلیکونی هستند که پس از پلیمریزاسیون به دلیل چگالی بالای پروتز ثابت طراحی شده اند.

سیلیکون متراکم نوعی سیلیکون است که در نتیجه یک واکنش تراکم تشکیل می شود. معمولاً سیلیکون های متراکم به دو صورت خمیری تولید می شوند. خمیر اول خمیر پایه نام دارد و از پلی دی متیل سیلوکسان به همراه پرکننده ها و رنگدانه های رنگی تشکیل شده است. خمیر دوم خمیر acceleration paste نام دارد و حاوی آلکیل سیلیکات، اکتات قلع و پرکننده است. پس از آن، می توانیم دو خمیر را با هم مخلوط کنیم، یعنی زمانی که فرآیند شیمیایی شروع می شود. سیلیکون متراکم (Condensation silicone) اولین نوع ماده قالب گیری سیلیکونی بود که مورد استفاده قرار گرفت. این ماده به عنوان سیلیکون های معمولی نیز شناخته می شد. گیرش این ماده معمولا در دمای اتاق اتفاق می افتد. بنابراین می توان آنها را سیلیکون های RTC نیز نامید. در ادامه به بررسی مزایا و معایب سیلیکون تراکمی پرداخته می شود.

• مزایای سیلیکون تراکمی

برداشت با سیلیکون تراکم بسیار دقیق است. دندانپزشکان سال ها از این نوع سیلیکون استفاده می کردند. مزیت بزرگ دیگر این است که این مواد به خوبی مورد پذیرش بیماران قرار می گیرند. بو و طعم خوب به همین دلیل است که ثبت اختراع سیلیکون های متراکم را قابل قبول می دانند. زمان دستکاری خوب است که کار را برای دندانپزشک راحت تر می کند. هنگامی که سینی قالب گیری از دهان خارج می شود، سطح اعوجاج کمی دارند. همچنین، سیلیکون های تراکمی ویژگی های الاستیک خوبی دارند.

• معایب سیلیکون تراکمی

سیلیکون های تراکم و افزودن هر دو آبگریز هستند، به این معنی که آنها به یک حفره دهان خشک نیاز دارند. دستیابی به محیط کاملا خشک بسیار سخت است، اما دندانپزشکان باید مراقب رطوبت باشند. متأسفانه، سیلیکون های متراکم به اندازه نوع افزودنی از نظر ابعادی پایدار نیستند. سیلیکون های متراکم درصد خاصی از انقباض را نشان می دهند. آن ها در مقایسه با سایر مواد کمی گران تر می باشند.

بررسی ویژگی های سیلیکون تراکمی

سیلیکون های تراکمی اولین نوع از مواد قالب گیری سیلیکونی بوده و همچنین به عنوان سیلیکون های معمولی شناخته می شود. تنظیم در دمای اتاق اتفاق می افتد که به آن سیلیکون RTV گفته می شود.

ترکیب بندی سیلیکون تراکمی

1. خمیر پایه (Base paste)

• پلی دی متیل سیلوکسان (hydroxy terminated)
• سیلیس کلوئیدی یا پرکننده اکسید فلزی با اندازه میکرو
• ویسکوزیته putty: 60-70٪
• ویسکوزیته متوسط: 35-75٪
• ویسکوزیته کم: 5-15٪
• رنگدانه های رنگی

2. خمیر accelerator

• آلکیل سیلیکات (اورتو اتیل سیلیکات)
• اکتات قلع
• پرکننده بی اثر

خواص سیلیکون تراکمی

• زمان تنظیم: 8-9 دقیقه
• زمان اختلاط: 45 ثانیه
• باز تولید جزئیات عالی
• پایداری ابعادی: انقباض با پخت بالا.
• تغییر شکل دائمی: 1-3٪
• قدرت استحکام: 3000 گرم بر سانتی متر
• سفت تر و سخت تر از مواد پلی سولفید می باشد.
• آبگریز
• قابل آبکاری با نقره و مس
• ماندگاری: 2 سال

سوالات متداول

1. ترکیبات شیمیایی سیلیکون تراکمی چیست؟

سیلیکون های متراکم در دو خمیر موجود می باشند. اولین خمیر پایه نام دارد و حاوی پلی دی متیل سیلوکسان، پرکننده ها و رنگدانه های رنگی است. دومی خمیر شتاب نامیده می شود و شامل آلکیل سیلیکات، اکتات قلع و پرکننده ها می باشد. این دو خمیر مخلوط می شوند و در آن زمان است که فرآیند شیمیایی آغاز می شود. آنها را می توان در سه نوع ویسکوزیته شامل بتونه 60 تا 70 درصد، متوسط 35 تا 75 درصد و کم 5 تا 15 درصد یافت. طبق دستورالعمل برند، سیلیکون های متراکم حدود 45 ثانیه مخلوط می شوند. زمان تنظیم 8 تا 9 دقیقه است.

 2. سیلیکون افزایشی چیست؟

سیلیکون افزودنی پلی وینیل سیلوکسان است که از واکنش افزودن الاستومر سیلیکون به وجود می آید. این ماده همچنین به نام های پلی وینیل سیلوکسان، وینیل پلی سیلوکسان و وینیل پلی سیلوکسان نیز نامیده می شود. این ماده یک مایع چسبناک است که می تواند به سرعت به یک جامد لاستیک مانند تبدیل شود. این ماده جامد در طول فرآیند پخت، شکل هر سطحی را که روی آن قرار دارد به خود می گیرد. مشابه مواد اپوکسی دو جزئی، باید مایعات دو جزئی را که برای تولید سیلیکون اضافی استفاده می کنیم، در دو لوله مجزا تا لحظه ای که آنها را مخلوط می کنیم، نگه داریم. این به این دلیل است که وقتی آنها را مخلوط می کنیم، مخلوط به سرعت سفت می شود. سیلیکون افزایشی به طور گسترده در دندانپزشکی به عنوان ماده قالب گیری استفاده می شود. همچنین در شنوایی شناسی برای نصب محافظ شنوایی سفارشی یا سمعک مفید است. علاوه بر این، در کاربردهای صنعتی مفید است.

3. تفاوت بین سیلیکون افزایشی و سیلیکون تراکمی چیست؟

سیلیکون های افزایشی و سیلیکون های تراکمی دو نوع ماده قالب گیری هستند. تفاوت اصلی بین سیلیکون افزایشی و سیلیکون متراکم در این است که سیلیکون افزایشی از یک واکنش شیمیایی افزودنی تشکیل می شود، در حالی که سیلیکون تراکمی از یک واکنش شیمیایی تراکم تشکیل می شود. در حالی که سیلیکون افزودنی بسیار انعطاف پذیر و سخت است، سیلیکون متراکم انعطاف پذیری کم و چقرمگی کمی دارد. به طور کلی، سیلیکون تراکمی در مقایسه با سیلیکون افزایشی ارزش اقتصادی بیشتری دارد. علاوه بر این، سیلیکون افزودنی عملاً هیچ انقباضی ایجاد نمی کند در حالی که سیلیکون متراکم دارای درجه کوچکی از انقباض است. سیلیکون های افزودنی و سیلیکون های تراکمی دو نوع ماده قالب گیری هستند. تفاوت اصلی بین سیلیکون افزودنی و سیلیکون متراکم در این است که سیلیکون افزودنی از یک واکنش شیمیایی افزودنی تشکیل می شود، در حالی که سیلیکون متراکم از یک واکنش شیمیایی تراکم تشکیل می شود.

4. دلیل استفاده از سیلیکون چیست؟

سیلیکون یک لاستیک مصنوعی است که به دلیل خواص مختلف در بسیاری از صنایع کاربرد زیادی دارد. مقاوم در برابر حرارت، انعطاف پذیر و ضد آب است و برای استفاده در طیف وسیعی از کاربردها ایده آل است. همچنین غیر سمی و ضد حساسیت است و استفاده از آن در بسیاری از محصولات از جمله محصولاتی که با پوست در تماس هستند بی خطر است.

5. خمیر accelerator چیست؟

این یک جزء امولسیون سفید رنگ به جزء A سیلیکون متراکم اضافه می شود تا زمان پردازش و زمان سیلیکون را کاهش دهد. عملکرد این شتاب دهنده بستگی زیادی به فرمولاسیون سیلیکون تراکمی و سختی استفاده شده دارد. هنگام استفاده از این خمیر باید از دستکش های مقاوم در برابر مایعات، پیش بند و عینک های آب پاش استفاده کنید. در صورت تماس با چشم یا پوست باید چند دقیقه با آب تمیز چشم ها و پوست را بشویید و در صورت بدتر شدن یا مداوم شدن تحریکات با پزشک مشورت نمایید.