تجهیزات ترمیمی دندانپزشکی چیست؟ (Restorative Dentistry Tools)

 هر ابزار دستی دندان کاربرد مشخصی در یک روش دندانپزشکی دارد. دستیار دندانپزشک مسئول دانستن اینکه هر ابزار دستی چه کاری انجام می دهد و دندانپزشک در طول یک عمل به کدام یک نیاز دارد. بیشتر ابزارهای دستی دندانپزشکی برای معاینه دهان و دندان ها، تمیز کردن حرفه ای دندان ها، برش دندان ها یا برداشتن حفره ها، قرار دادن مواد پرکننده و تراشیدن پرکردگی های دندان استفاده می شود. اکثر ابزارهای دستی دندانپزشکی از فولاد ضد زنگ، فولاد کربنی یا پلاستیک ساخته شده اند و باید به اندازه کافی قوی باشند تا در برابر استفاده مداوم و روش های استریل کردن مقاومت کنند.
دستیار دندانپزشک باید ابزارهای دستی دندانپزشکی را به ترتیب استفاده تا حدی روی یک سینی نصب کند تا عمل را به تاخیر نیندازد. یک سینی روش از چپ به راست تنظیم می شود. دستیار دندانپزشک از دست چپ خود برای انتقال ابزار به دندانپزشک استفاده می کند. بسیاری از سازندگان به اکثر ابزارها یک شماره قطعه جهانی اختصاص می دهند و دندانپزشک اغلب به جای نام دستگاه به شماره آن اشاره می کند. دستیار دندانپزشکی می خواهد شماره و نام تمام ابزارهای دستی دندانپزشکی را یاد بگیرد. بیشتر ابزارهای دستی دندانپزشکی به چهار دسته تقسیم می شوند که شامل ابزار معاینه، ابزارهای برش دستی، ابزار ترمیمی و لوازم جانبی ابزار می شود. تمامی تجهیزات نام برده شده در جراحی های دهان و دندان و  در ترمیم های آمالگام و رزین های کامپوزیتی کاربرد دارند. در ادامه به توضیح آن ها و تجهیزات ترمیمی دندانپزشکی پرداخته می شود. 

ابزار ترمیمی دندانپزشکی

ابزارهای ترمیمی توسط دندانپزشک یا دستیار دندانپزشک برای ترمیم دندان با قرار دادن، متراکم کردن و حک کردن مواد دندانی بر روی ساختار دندان استفاده می شود. ابزارهای دستی ترمیمی دندان شامل حامل آمالگام، برشگر، کندانسور، ابزار قرار دادن کامپوزیت، کارور و وودسن و... می باشد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:
•    آمالگام کریر: برای حمل مستقیم آمالگام به داخل دندان آماده شده، استفاده می شود.
•    برنیشر: برای صاف کردن سطح یک ترمیم آمالگام تازه قرار داده شده و تطابق دادن آن با مارژین حفره دندان و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
•    کندانسور: متراکم سازی آمالگام تازه قرار داده شده در حفره
•    ابزار قرار دادن کامپوزیت: برای قرار دادن مواد ترمیمی کامپوزیت استفاده می شود.
•    کارور: برای حذف مواد اضافی و شکل دهندگی آمالگام در سطوح پروگزیمال برای ایجاد ظاهر آناتومیک طبیعی 
•    وودسون: برای حمل مواد دندانی به ساختار دندان آماده شده استفاده می شود.
•    اکسکاواتور: ابزاری جهت تراشیدن و برداشتن عاج نرم در آماده سازی حفره دندان
•     قلم زاویه ساز: شکل دهی و مشخص کردن زاویه های خطی و نقطه ای در حفره دندان 
•    تریمر حاشیه لثه: جهت بریدن مینای دندان و قرار دادن مورب ها در امتداد لبه های مینای لثه کاربردی است.
•    هچت: برای بریدن مینا و صاف کردن دیواره ها و کف آماده سازی دندان مورد استفاده قرار می گیرد.
•    چیزل: برای شکستن حاشیه مینای آماده سازی دندان، ایجاد خطوط تیز و زوایای نقطه ای و قرار دادن شیارهای نگهدارنده استفاده می شود.
•    هو مینایی: از این ابزار جهت آماده و صاف و صیقلی کردن کف و دیواره های حفره دندان و نیز شکل دادن به زوایای خطی حفره دندان استفاده می گردد.
•    اپلیکاتور: قرار دادن انواع مواد ترمیمی در درون حفره دندان 
•    پلاستیک اینسترومنت: حمل کردن مواد و انتقال آن ها به حفره دندان و نیز برداشتن مواد اضافی از درون حفره
•    اسپاتول همزن: ابزاری است از جنس آلومینیوم که برای هم زدن مواد دندانی مورد استفاده قرار می گیرد. دلیل استفاده از جنس آلومینیوم این است که مانع از چسبندگی کامپوزیت به ابزار می گردد.
•    حامل آمالگام: جهت برداشتن، انتقال و قرار دادن انواع آمالگام به حفره دندان کاربرد دارد.
•    گوده: نگه داشتن موادی همچون انواع آمالگام و پودر استخوان و...
•    متراکم کننده آمالگام : با کمک این ابزار آمالگام را در درون حفره دندان متراکم می کنند.
•    چاقوی آمالگام : برای تراشیدن آمالگام پروگزیمال و همچنین فرم دادن کانتور استفاده می شود .
•     نگهدارنده کاغذ آرتیکولاسیون: این ابزار جهت نگهداشتن کاغذ آرتیکولاسیون که برای چک کردن حرکات طرفی و سنتریم است، استفاده می گردد.
•    آمالگاماتور : از این دستگاه به منظور مخلوط کردن آلیاژ و جیوه برای تهیه کردن آمالگام استفاده می شود.
•    تفنگ کامپوزیت: ابزاری است برای حمل راحت تر کامپوزیت ها.
•    نوار پالیش: ایجاد دیوار موقتی در مواقعی که سطوح فوقانی برداشته شده است.
•    نگهدارنده ماتریکس: از این ابزار برای ایجاد ثبات در نوار های ماتریکس استفاده می گردد.
•    وج : برای ثابت نگه داشتن نوار ماتریکس در طول حاشیه جینجیوال در حفره های کلاس II کاربرد دارد.
•    هندپیس و فرز: تراش دندان و برداشتن پوسیدگی، برداشتن پرکردگی های قدیمی، تراش و آماده سازی دندان برای روکش کردن، برش روکش ها و بریج ها، تنظیم و تصحیح روکش های اکریلی موقت و...
 
ابزار معاینه
ابزار معاینه، پرکاربردترین وسایلی هستند که روی سینی دندانپزشکی قرار می گیرند. آن ها به دندانپزشک، متخصص بهداشت دندان یا دستیار دندانپزشک اجازه می دهند تا دهان بیمار را به طور کامل معاینه کنند. این ابزارها عبارتند از:
پروب Briault: برای تشخیص محل اتصال بین مینا و عاج استفاده می شود.
•    فورسپس: برای دستکاری اجسام کوچک از جمله گلوله های پنبه، سیم جمع کننده لثه، نوارهای ماتریکس و گوه ها استفاده می گردد.
•    Explorer: برای تشخیص پوسیدگی در سطح دندان استفاده می شود. اگر کاوشگر در سطح دندان بچسبد، ممکن است دندان دارای مقداری پوسیدگی باشد که باید برداشته شود.
•    آینه دهان: در دهان برای مشاهده حفره دهان، انعکاس نور و جمع کردن گونه استفاده می شود.
•    پروب پریودنتال: برای اندازه گیری عمق پاکت لثه در اطراف هر دندان استفاده می شود. یک لثه سالم کمتر از 2 میلی متر عمق پاکت دارد.
•    پروب مستقیم: برای بررسی حفره‌های ناحیه عاج و بررسی حاشیه‌های پرشده مورد استفاده قرار می گیرد.

ابزار برش دستی

ابزارهای برش دستی به دندانپزشک، متخصص بهداشت یا دستیار دندانپزشک اجازه می دهند تا پوسیدگی را به صورت دستی از روی دندان ها برای ترمیم نهایی پاک کنند. ابزارهای برش دستی عبارتند از:
•    Excavator: برای برداشتن عاج نرم، زائدات و پوسیدگی از روی دندان استفاده می شود.
•    Elevator: برای کشیدن دندان از دهان مورد استفاده قرار می گیرد.
•    تریمر حاشیه لثه: بریدن مینای دندان و قرار دادن مورب ها در امتداد لبه های مینای لثه 
•    هندپیس: که به عنوان مته دندانپزشکی نیز شناخته می شود. برای از بین بردن پوسیدگی، آماده سازی دندان برای تاج و بازسازی سطح دندان پس از فرآیند باندینگ استفاده می شود.
•    اسکالر: تراشیدن پلاک جامد و تارتر از سطح دندان

تقسیم بندی تجهیزات ترمیمی دندانپزشکی براساس نوع ترمیم

•    تجهیزات مورد استفاده جهت ترمیم دندان:
 پنس، آینه دهانی و دسته، ساکشن، مجموعه وسایل لازم برای جایگذاری رابردم، سوند/ پروب کنتراانگل، چیزل مینایی و ژنژیوال مارژینال تریمر، مجموعه وسایل لازم برای ب یحسی موضعی، انواع فرز، اکسکاواتور قاشقی، پلاستیک اینسترومنت مسط، وج چوبی / وج پلاستیک، هندپیس، کاغذ آرتیکولاسیون، نگهدارنده کاغذ آرتیکولاسیون، نخ دندان، انواع مواد بیس و لاینر
•    تجهیزات مورد استفاده جهت ترمیم آمالگام:
حامل و کارور آمالگام، آمالگام برنیشر، نوار ماتریکس و نگهدارنده ماتریکس مناسب، آمالگام پلاگر 
•    ابزار مورد استفاده در عمل ترمیم کامپوزیت:
 نوار سلولوییدی و نوار ترانسپرنت تمیز، راهنمای انتخاب رنگ،  نوار پالیش کامپوزیت، پلاستیک اینسترومنت مسطح با نوک تفلو، دستگاه لایت کیور و شیلد، فورسپس، برنیشر، آینه دهانی
 
•    تجهیزات مورد نیاز برای بستن نوار ماتریس و نگهداری ماتریس در ارتباط با ترمیم خلفی:
آینه دهانی و دسته، پنس، نوار ماتریکس مناسب، سوند و پروب، ماتریکس نگهدار در صورت نیاز، برنیشر جهت برنیش نوار و وج چوبی یا پلاستیکی، منعکس کننده نور

در چه صورتی دندان نیاز به ترمیم دارد؟ اصطلاح "دندان خراب" برای کسی غریبه نیست اما به چه دندانی خراب گرفته می‌شود؟

• پوسیدگی دندان

• شکستگی دندان

• از بین رفتن دندان

• لب پر شدگی

• ترک برداشتن

حالت‌های بالا جز مواردی است که اگر اتفاق بیوفتد دندان فرد مورد نظر نیاز به ترمیم دارد.ترمیم های دندان بنابر نظر دندانپزشک ممکن است حالت های مختلفی داشته باشد که به شرح زیر است : 

• پر کردن

• آنلی یا اینلی

• روکش کردن

• ایمپلنت

تجهیزات ترمیمی دندانپزشکی و مواد مورد نیاز برای ترمیم دندان

مواد مورد نیاز برای پروتز دندان 

شاید تا به حال روکش دندان را شنیده باشید. پروتز دندان همان روکش دندان است که به ۲ صورت متحرک و ثابت است که هر کدام آن‌ها انواع مختلف دارند که به شرح زیر است : 

• پروتز متحرک

  • پروتز دندانی پارسیل

  • اوردنچر (Overdenture)

  • پروتز کامل دندان یا دست دندان

• پروتز ثابت

  • روکش تک واحدی دندان

  • بریج دندان

به منظور انجام هر کدام از انواع پروتز دندان نیازمند تجهیزات و لوازم دندان پزشکی هستیم. سایت درنیکا سلامت بهترین قیمت مواد قالب‌گیری پروتز دندان را رائه می‌دهد همچنین از قیمت‌های مواد مصرفی پروتز درنیکا غافل نشوید.