فلوراید چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
فلوراید یک ماده معدنی در استخوان و دندان شماست. همچنین به طور طبیعی در موارد زیر یافت می شود: اب، خاک، گیاهان، سنگ ها و هوا. فلوراید معمولا در دندانپزشکی برای تقویت مینای دندان که لایه بیرونی دندان است، مورد استفاده قرار می گیرد. فلوراید به جلوگیری از پوسیدگی کمک می کند. همچنین در مقادیر کمی به منابع آب عمومی در بسیاری از کشورها اضافه می شود. به این فرآیند فلوریداسیون آب می گویند. در حالی که فلوراید می تواند در مقادیر زیاد مضر باشد، رسیدن به سطوح سمی به دلیل مقدار کم فلوراید در محصولات بدون نسخه مانند خمیر دندان و دهان شویه ها، دشوار است. برای اطلاعات بیشتر در مورد فلوراید، ادامه مطلب را بخوانید.
فلوراید چیست؟
فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است که در بسیاری از غذاها و آب یافت می شود. در دندانپزشکی، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی از فلوراید برای تقویت دندان ها و کاهش خطر پوسیدگی استفاده می کنند. یک سوال مهم که در اینجا مطرح می شود نحوه عملکرد فلوراید است. فلوراید چه می کند؟
هر روز مینای دندان (لایه محافظ بیرونی دندان) مواد معدنی را به دست می آورد و از دست می دهد. هنگامی که اسیدهای تولید شده از باکتری ها، پلاک ها و قندهای موجود در دهان انباشته می شوند، به مینای دندان حمله کرده و مواد معدنی را از دست می دهند (این فرآیند دمینرالیزاسیون نامیده می شود). هنگامی که غذا و آب حاوی مواد معدنی را مصرف می کنید، موادی مانند فلوراید، کلسیم و فسفات به دست می آورید (این فرآیند معدنی سازی مجدد است). پوسیدگی دندان در نتیجه دمینرالیزاسیون بیش از حد بدون رمینرالیزاسیون ایجاد می گردد. فلوراید دندان با مقاومتر کردن مینای دندان در برابر حملات اسیدی به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک میکند. همچنین پوسیدگی اولیه را معکوس می کند.
انواع فلوراید
بسیاری از غذاها و آب حاوی فلوراید هستند. همچنین می توانید خمیر دندان و دهانشویه حاوی فلوراید بخرید. می توانید دهانشویه فلوراید کم استحکام را بدون نسخه بخرید. غلظت های قوی تر به شکل مایع یا قرص نیاز به تجویز پزشک دارد. دندانپزشک همچنین می تواند فلوراید را به شکل زیر برای دندان ها انتخاب نماید:
1. فوم: آن ها را در یک سینی مخصوص پخش می کنند، سپس روی دندان های شما قرار می دهند.
2. وارنیش: مستقیماً با استفاده از برس یکبار مصرف روی دندان های شما قرار می گیرند. این روش بیشتر برای کودکان مناسب می باشد. قبل از آن دندان های بیمار وسط دندانپزشک تمیز می شود.
3. ژل: به یکی از دو روش فوق انجام می شود. این ژل به دو صورت رایج استانوس فلوراید و فسفات فلوراید اسیدی موجود بوده که برای کودکان زیر 7 سال مناسب است و حدود هر 6 ماه یک بار و در 4 دقیقه استفاده می گردد. پس از آن دهان نباید تا یک ساعت شسته شود.
عوارض فلوراید چیست؟
شایع ترین عارضه جانبی فلوراید، فلوئوروزیس (تغییر رنگ دندان ناشی از فلوراید) است. افراد مبتلا به فلوئوروزیس لکه هایی روی دندان های خود ایجاد می کنند که می تواند از سفید روشن تا قهوه ای تیره متغیر باشد. این لکهها معمولاً در طول رشد دندان، معمولاً در کودکان زیر 6 سال ایجاد میشوند. فلوروزیس اغلب در نتیجه مصرف فلوراید طبیعی مانند فلوراید موجود در آب چاه ایجاد می شود. اگر آب چاه دارید، آزمایش یک نمونه می تواند به تعیین مقدار فلوراید در آب شما کمک کند.
شما نمی توانید فلوئوروزیس را از بین ببرید، اما دندانپزشک ممکن است بتواند از روش های سفید کننده خاصی برای رفع این مشکل استفاده کند. اگر سفید کردن حرفه ای تاثیر نداشت، می توانید باندینگ دندان یا ونیرها را انتخاب نمایید. هنگامی که فلوراید در مقادیر کم مصرف می شود، مانند آنچه در آب آشامیدنی و محصولات دندانی یافت می شود، معمولاً عوارض جانبی ایجاد نمی کند. با این حال، اگر فلوراید بیش از حد مصرف شود، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- ناراحتی معده
- حالت تهوع و یا استفراغ
- اسهال
- افزایش بزاق
- کهیر
- طعم صابون یا شور در دهان
- ضعف، لرزش یا تشنج
فواید فلوراید چیست؟
فلوراید دندان ها را تقویت می کند و خطر پوسیدگی دندان را تا حدود 25 درصد کاهش می دهد. به طور خاص، فلوراید:
- مینای دندان را دوباره معدنی می کند.
- پوسیدگی زودرس دندان را معکوس می نماید.
- روند کاهش مواد معدنی را کند می کند.
- از رشد باکتری های ایجاد کننده حفره جلوگیری می نماید.
عوارض فلوراید بر مغز
هنگامی که فلوراید به درستی استفاده شود، ایمن و موثر است. اما در دوزهای بالا می تواند خطرناک باشد. (سطح دوز "سمی" بر اساس وزن فرد متفاوت است). در ارتباط با چگونگی تاثیر فلوراید بر مغز انسان نگرانی هایی وجود دارد که در ادامه به برخی از مهم ترین دلایل پرداخته می شود. تاثیرات منفی و عوارض فلوراید بر مغز عبارتند از:
- کاهش IQ در کودکان: مطالعات زیادی نشان داده اند که استفاده مقادیر بالای فلوراید با کاهش ضریب هوشی در کودکان و بزرگسالان مرتبط است.
- کاهش عملکرد غده پینه آل: این غده مسئول ترشح ملاتونین (هورمون خواب) می باشد. این هورمون یک آنتی اکسیدان قوی بوده که از مغز در برابر اختلالات جدی مثل زوال عقل، آلزایمر و اختلال افسردگی فصلی محافظت می کند. بنابراین اختلال در عملکرد این غده و ترشح ملاتونین منجر به اختلالات شناختی خفیف، زوال عقلی، آلزایمر، بی خوابی، افسردگی و پیری مغز می گردد.
- افزایش خطر کم کاری تیروئید: فلوراید اضافه شده به آب آشامیدنی، خطر ابتلا به کم کاری تیروئید را تا دو برابر افزایش می دهد. و به دنبال آن از دست دادن حافظه، عدم تمرکز، افسردگی، اضطراب، و سایر مشکلات شناختی ایجاد می گردد.
- تحلیل سیستم عصبی: فلوراید با عبور از سدخونی مغزی، به نواحی از جمله هیپوکامپ، نئوکورتکس و مخچه آسیب جدی وارد می نماید. بنابراین می تواند منجر به عدم تعادل، آسیب به عصب سیاتیک، اختلالات یادگیری و مهارت های زبانی گردد.
- ورود آلومینیوم به مغز: بررسی مغز افراد دارای آلزایمر نشان می دهد که غلظت آلومینیوم در مغز این بیماران بالاتر از حد طبیعی است.
- نوروتوکسین رشدی: فلوراید یک نوروتوکسین عصبی است که بر فعالیت مغزی اثر گذاشته و اختلالات شناختی را به همراه دارد.
- ایجاد اختلال توجه: با افزایش مصرف فلوراید، این بیماری شیوع می یابد.
- افزایش افسردگی و اضطراب
دهانشویه فلوراید چیست؟
دهانشویه فلوراید محلولی حاوی فلوراید است. فلوراید یک ماده معدنی طبیعی یافت شده برای تقویت مینای دندان و عاج و کاهش پوسیدگی در کودکان و بزرگسالان شناخته شده است. طبق گفته انجمن دندانپزشکی استرالیا (ADA)، فلوراید از دو طریق به دندان های ما کمک می کند:
1. دندان ها را در برابر حملات اسیدی تقویت میکند (دندانها را محکم نگه میدارد).
2. مراحل اولیه پوسیدگی دندان را ترمیم میکند.
حملات اسیدی ناشی از پلاک، یک ماده چسبنده حاوی باکتری است که روی دندان ها تشکیل می شود. هنگامی که باکتری ها در برابر مواد قندی مانند شکر قرار می گیرند، اسید آزاد کرده که منجر به از دست دادن مواد معدنی دندان شده و در نهایت می تواند منجر به پوسیدگی شود. بنابراین رژیم های غذایی سرشار از قند مقدار اسید را افزایش می دهد. هنگامی که محلول شستشوی فلوراید به دندان شما می رسد، فلوراید جذب مینای دندان می شود و به بازسازی مجدد و به جبران کلسیم و فسفات از دست رفته که ساختار بافت سخت دندان شما را تشکیل می دهند، کمک می کند. دهانشویه فلوراید بدون نسخه (OTC) در دسترس است و رایج ترین شکل فلوراید برای استفاده روزانه، سدیم فلوراید می باشد.
دهانشویه فلوراید برای استفاده روزانه توسط هر کسی که به دنبال محافظت بیشتر از لبخند خود است، ایمن و موثر است. آن ها می توانند به ویژه برای افرادی که در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند، مفید باشند. با این حال، انجمن دندانپزشکی استرالیا توصیه می کند که کودکان زیر شش سال به دلیل خطر بلع، نباید از مایع شستشوی فلوراید استفاده کنند.
به طور مشابه، یک بزرگسال باید همیشه کودکان زیر 12 سال را در حین استفاده از دهانشویه نظارت کند. شرایط متعددی ممکن است شما را مستعد پوسیدگی دندان کند. بنابراین، اگر هر یک از موارد زیر را تجربه کردید، با دندانپزشک خود در مورد افزودن دهانشویه فلوراید به برنامه بهداشت دهان خود صحبت کنید: خشکی دهان، تحلیل لثه، بریس های ارتودنسی، هنگام استفاده از مواد پرکننده، بریج یا تاج و ... .
مصرف فلوراید در چه سنی اهمیت بیشتری دارد؟
نوزادان و کودکان بین 6 ماه تا 16 سال به مقدار مناسبی فلوراید نیاز دارند. دندان های در حال رشد به اندازه دندان هایی که قبلا روییده اند (رشد کرده اند) از فلوراید سود می برند. انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) توصیه می کند که مصرف بیش از حد فلوراید را در نوزادان و کودکان خردسال رعایت کنید. ADA به طور خاص توصیه می کند از شیرخشک های مایع بازسازی شده، مانند کنسانتره مایع یا شیرخشک های پودری بچه که نیاز به مخلوط کردن با آب فلوراید دار دارند، اجتناب کنید.
در عوض، ADA شیر مادر (شیر سینه)، شیر خشک آماده یا شیر خشک مخلوط شده با آب بدون فلوراید را توصیه می کند. این توصیه ها برای محافظت در برابر فلوئوروزیس مینای دندان است (رگه های سفید ضعیفی که می توانند در طول سال های رشد کودک روی مینای دندان ظاهر شوند). برای کودکان خردسال همچنین توصیه می شود که:
- در هر مسواک زدن از مقداری خمیر دندان حاوی فلوراید به اندازه یک نخود استفاده کنید.
- بیرون ریختن به جای قورت دادن خمیر دندان.
- اجازه ندهید کودکان زیر 6 سال از دهانشویه های حاوی فلوراید استفاده کنند مگر اینکه توسط دندانپزشک یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی توصیه شود.
- عدم مصرف مکمل های غذایی حاوی فلوراید برای کودکان زیر 6 ماه.